گزارش من | شکلات به چه قیمتی؟ نگاهی مختصر به جشن هالووین!
«همیشه میان خواهش روح و تمنای جسم, با من تضادی ست»
«تحریکم می کنند و آرامم می کنند» The mass By Era
اگر این مطلب رو 9 آبان ماه می خوانید, خوب پس شما در روز هالووین هستید!قطعا هرکسی یه روزی, یه جایی, یه جوری از هالووین چیز هایی دیده و شنیده و چیز هایی کلی مثله پوشیدن لباس های ترسناک و قاشق زنی و گرفتن شکلات و مهمترین نماد هالووین یعنی کدو تنبل طراحی شده, آشنا هست.
ولی مواردی مثله تاریخچه و محل تولد هالووین, فلسفه هالووین, هالووین در کشور ما و بعضی از گوشه های مخفی این جشن, چیزهایی نیست که هرجایی بشود در موردش اطلاعات بدست آورد, پس با ما همراه باشید تا کمی بیشتر در این مورد کندوکاو کنیم.
- هالووین
هالووین یکی از جشنهای سنتی مغربزمین است که مراسم آن در شب ۳۱ اکتبر (نهم آبان) برگزار میشود. بسیاری از افراد در این شب لباسهای عجیب و غیرمرسوم میپوشند و کودکان برای جمعآوری نبات وآجیل به در خانه دیگران میروند. جشن هالووین بیشتر در کشورهای آمریکا، ایرلند، اسکاتلند و کانادا مرسوم است. این جشن را مهاجران ایرلندی و اسکاتلندی در سده نوزدهم با خود به قاره آمریکا آوردند.
یکی از نمادهای هالووین یک کدوتنبل توخالی است که برای آن دهان و چشم به صورتی ترسناک درآورده شده و با روشن کردن شمع در درون کدوتنبل به آن جلوهای ترسناک داده میشود.
- تاریخچه
این جشن از دو هزار سال پیش قبل تاکنون در مغرب زمین در جریان است. بنیان گذاران این جشن, قوم سلتی بودند که به اعتقاد انها آغاز سال میلادی اول نوامبر است و به همین دلیل انها 31 اکتبر را که اخرین روز سال آن ها بوده بطور نمادین, جهت یادآوری و نمایش اعتقاد خود به زندگی پس از مرگ به این طریق جشن می گرفتند.
آنها این جشن را نمادی برای یادآوری از ارواح درگذشتگان خود قرار داده بودند و در آن همگی دور هم جمع می شدند، آتش روشن می کردند، قربانی می کردند و غذای خود را با دیگران تقسیم می کردند. آنها دور یک سفره می نشستند و باورشان این بود که چون در این جمع در گذشتگان هم حضور دارند، هر کس سخاوت بیشتری در عرضه غذای خود به دیگران به خرج دهد، مرود شفاعت درگذشتان نزد خداوند قرار می گیرد و تا پایان آن سال از هربلایی مصون می ماند.
از مراسم مخصوص این شب جشن می توان به پوشیدن لباسهایی از پوست سر حیوانات، پیشگویی توسط کشیشان، خوردن سیب که سمبل پومانا (خدای میوه و درخت) بود و بردن باقی ماندههای آتش و خاکستر به خانهها با این نیت که آنها را از بدیها و از سرمای زمستانی که در پیش بود در امان بدارد. در انتها کشیشها با شب زندهداری، دعا و نماز آخرین شب سال را به پایان برده و ارواح مقدس را از برزخ به بهشت رهمنون میکردند.
اما این رومی ها بودند که با حمله به این منطقه و تحت تاثیر قرار دادن این جشن توسط عقاید مسیحیان کریستین, تغییرات زیادی را عامل بودند تا هالووین به شکل امروزی در بیاید. با اختلاط عقایدی که انها مسببش بودند, پای ارواح خبیسه و شیطانی به این جشن باز شد تا مردم امروزه با پوشیدن لباس های ترسناک و عجیب اشاره به این موضوع کنند و بطوری با ترساندن آنها, باعث دوری آنها شوند.
Treat or Trick (رفتار نیک یا حیله و کلک)نیز یکی دیگر از بخش های هالووین است که ما آن را در ایران به اسم قاشق زنی انجام می دهیم. این بخش اینگونه انجام میشود که مردم و بخصوص کودکان با رفتن به در خانه ها, تقاضای شکلات و آجیل و ... می کنند, در صورتی که صاحبخانه سخاوتمندی نشان دهد و به آن ها چیزی اهدا کند, به طوری به او لطف و به اصطلاح «treat» می کنند و اگر هم که چیزی گیرشان نیاید مورد خشم ارواح شیطانی بچه ها قرار می گرند و به طریقی او را اذیت می کنند!
-
مهاجرت هالووین به آمریکا
این جشن که در قرن 19 میلادی توسط ایرلندی های مهاجر به آمریکا آورده, مورد استقبال آمریکایی ها قرار گرفت, اما فقط بخش شیطانی آن. آمریکایی ها که بیشتر طرفدار بخش شیطانی ماجرا یعنی پوشیدن لباس ترسناک و اذیت و آزار مردم شده بودند, به درستی فلسفه این جشن را درک نکردند و گاه پیش میآمد که راه مردم را میبستند، به در خانهها سبزی و میوه پرتاب میکردند، با سنگ و کلوخ دودکش خانهها را مسدود میکردند و دیگران را مورد آزار و اذیت قرار میدادند با این عنوان که این اتفاقات ناشی از حضور ارواح موذی و شیاطین است و آنها هستند که مردم را «تحریک» میکنند. این اعمال باعث شد برگزاری هالووین در آمریکا برای مدتی متوقف و مسکوت بماند و پس از آن برای اولین بار به طور رسمی در سال ۱۹۲۰ به شکلی متعادل در آمریکا، هالووین جشن گرفته و به عنوان یک روز مذهبی شناخته شد. هر چند که باز هم این مراسم با آنچه در ذهن و نیت پدیدآورندگان قدیمی آن بود بسیار متفاوت برگزار شد.( مشابه چهارشنبه سوری خوده ما ایرانی ها)
هالووین البته در دنیای سینما و تلویزیون نیز بازخورد خوبی داشت و مورد توجه صاحبان این عرصه قرار گرفت, از آثار معروف این جشن می توان به فیلم هالووین محصول 1978 اشاره کرد. و اگر سریال خانواده سیمپسون ها را دیده باشید, می دانید که سازندگان این کمدی, هر فصل در شب هالووین برنامه مخصوصی را به نام «Treehouse of Horror» را بروی ایر می برند تا کمی شما را در این شب ترسناک بخنداند. خود من هم بعد از نوشتن این متن قصد دیدن قسمت امروز این برنامه را دارم.
- هالووین در ایران
هالووین چند سالی ست که با گسترش ارتباطات, پای خود را به ایران هم کشانده و مورد توجه قشر جوان ایران که به هر بهانه ای از صعود تیم ملی به جام جهانی گرفته تا سالروز صد سالگی ناسا و تولد فرزند اول مسی, به خیابان ها میریزند و به جشن و شادی می پردازند, نیز قرار گرفته و به شکلی ساده تر اجرا می شود. البته در ایران نیز جشنی به همین هدف و فلسفه نیز برگزار میشد ولی مرغ همسایه همیشه غاز است!
ایرانیان مراسمی به نام شب چراغ برات دارند که در شرق کشور نیز بیشتر رواج دارد و در این روز بر سر قبر از دست رفتگانشان می روند و با روشن کردن چراغی, مرده خود را از تنهایی و ترس دنیای دیگر میرهانند و همچنین با دعا و طلب آمرزش, بخشش را برای مرده خود, درخواست می کنند.
پ.ن : چه خوب میشد که اگر با همون سرعتی که ما در مورد مراسم و جشن های کشور های بیگانه و اللخصوص آمریکا مطلع و علاقه مند میشیم, در مورد جشن های کاملا ایرانی و ملی خود نیز آگاه میشدیم و روح این دست جشن های از یاد رفته را زنده می کردیم.